Gelişen internet altyapısı ile birlikte Web 2.0 altyapısı dünyadaki tüm kullanıcıların hizmetine sunulmuştur. Bu durum kullanıcıların tek yönlü bilgi paylaşımından çift taraflı ve eş zamanlı bilgi paylaşımına ulaşmasına olanak sağlamış ve oluşan yeni medya türü sosyal medya olarak adlandırılmıştır. Web 2.0 internet kullanıcılarının kolayca kullanabilecekleri bir yapıdır ve çevrimiçi paylaşım araçları ve web sitelerini süreç için kullanan altyapıya sahiptir. Söz konusu altyapı ile en pasif insanlar bile en azından beğenmek, paylaşmak ve yorumlamak suretiyle içeriklerin çok daha fazla kişiye ulaşmasına olanak sağlayabilmektedir. Bu sayede normal yapılarda oluşmayacak türde olağanüstü seviyede işbirliği ya da anlamlı değişimler meydana gelebilmektedir.
Boyd ve Ellison’a göre (http://www.danah.org/papers/JCMCIntro.pdf) sosyal ağlar bireylerin (1) toplumsal veya yarı toplumsal anlamda bağlı bir sistem yapısı oluşturmalarını sağlayan (2) birbirleriyle bağlantı paylaşan diğer kullanıcılarla açık ve anlaşılır bir iletişim sağlayan (3) sistem içersinde oluşan bağlantıların listesinin üzerinden geçebilmesini sağlayan sistemlerdir. Bu ilişkisel yapılar ve terminoloji siteden siteye farklılaşabilir.
Crowdsourcing kavramı, topluluğun fikirlerinin ve çözümlerinin bireylerinkinden daha anlamlı ve isabetli olacağına dair bir mantıktan yani ortak akıl mantığından yola çıkmaktadır. Crowdsourcing sayesinde kamuoyunun otomatikman oluşması beklenmektedir. Crowdsourcing ile oluşturulacak bir sistemde konuya ilgili bireylerin desteklediği bir ortak akıl yapısı meydana gelecektir. Ortak akıl da sinerjik bir işleyiş meydana getirdiğinden herkesin kazançlı çıktığı bir yapı oluşacaktır.
Örneğin Tweetalyser öğeleri bilimsel süreçlerle depolayan ve sonra öneri için kullanılan kullanıcı tweet'leri ve özleri içine alan bir sistem olarak önerilmiştir (Montebello, Camilleri ve Refalo, 2011, s.356). Sistemde uygun bilimsel algoritmalar ile birlikte, düşük ayak izi olan sosyal ağ API'leri ve üçüncü parti teknolojileri kullanarak, oluşan veri madeninden yararlanılmasını kolaylaştırmaktadır. Tweetalyser gibi sistemler doğru sunulduklarında gerçek bilgiyi ortaya çıkarmak mümkün olabilmektedir. Tweetalyser gibi sosyal ağ bakış açısıyla oluşturulacak ‘crowdsourcing’ uygulamaları çeşitli olaylara katılımda ve fikir geliştirme konusunda giderek artan bir potansiyele sahiptir. Aynı zamanda, müthiş bir bilgi sistemi oluşturmak ve ortak akıl yürütmek için yararlı veri öğeleri açmak da konuyla ilgilenenleri çekmektedir.
Bu tarz hizmetler yeni ve işbirlikçi bir model olarak hizmet vermek amacıyla bilgi ve deneyim paylaşımına yönelik, anında haberleşmenin tüm şekillerde kullanılmasını sağlayacak pratik yöntemleri içeren bir blog oluşturulması ve bu blogda yurttaş paylaşımlarının sağlanması şeklinde gerçekleşebilmektedir. Yurttaşlara güncel bilgileri takip etme imkanı sağlayan blog içersinde örneğin acil durumlarla ilgili veya gelecekteki iletişim sistemi ile ilgili durumlar sunulabilir ve yurttaşların konuyla ilgili değerlendirmelerine başvurulabilir. Buradaki önemli noktalardan biri iletişimin çift yönlü olarak gerçekleştirilmesidir. Bu sayede konu sadece kamusal bir kaygı olmaktan çıkmakta yurttaşın girişime dahil edilmesiyle daha geniş kitleden gelecek fikirlerle sözkonusu ihtiyaca çözüm bulunması hedeflenmektedir. Örneğin Avustralya acil 2.0 wiki blogu sayesinde özellikle o bölgede Kasım aylarında Avustralya’da meydana gelen sel, hortum, yangın gibi doğal veya diğer felaketlerde konunun boyutlarının kamuyla ilişkili acil servis, hükümet ile ilişkiler, iletişim aracıları, ticaret, bilişim ve iletişim teknolojileri, gönüllü teknik topluluklar, eğitim, medya dahil, toplumun tüm kesimleriyle işbirliği içinde değerlendirilmesi planlanmıştır. Kısacası ‘crowdsourcing’ mantığının kullanılarak, tedbirlerin ve iletişimin arttırılması konuları üzerinde durulmaktadır.
Öte yandan Howe’e göre (2008: 230) eğer crowdsourcing yapılmak isteniyorsa bunda yapılmaya değer bulunan herhangi bir iş en küçük parçalarına bölünerek modülerlik oluşturulmalıdır.
Kaynaklar:
Boyd, D.M. ve Ellison N.B. (2007). Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship http://www.danah.org/papers/JCMCIntro.pdf.
Howe, J. (2008). Crowdsourcing, İstanbul: Koç Sistem Yay.
Montebello, M., Camilleri, V. ve Refalo, M. (2011). Tweetalyser: A Twitter Based Data Mining System with Recommendation Capabilities, 10th World Conference on Mobile and Contextual Learning Proceedings, Pekin, Çin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder